Welkom op de site van Sintjut.frl!
Deze site is bedoeld als informatieplatform. Er worden kosten gemaakt om de site te ontwikkelen en te onderhouden. Deze kosten worden betaald door DGS en door de bedrijven in de lopende banner. Voor een bijdrage van €10,- per jaar krijgt elk bedrijf zijn logo in de banner en een link naar zijn eigen website.
*Staat u nog niet vermeld op de site? Mail dan uw gegevens + eventuele logo naar info@sintjut.frl
- het houden van vergaderingen
- het oprichten en instandhouden van nuttige instellingen en fondsen
- het richten van verzoeken aan autoriteiten, rechtspersonen en particulieren
- het houden van lezingen en cursussen
- alle andere wettelijke middelen die voor het doel bevordelijk kunnen zijn
Kort samengevat: alles wat van belang is of kan zijn voor onze dorpen.
Het huidige bestuur bestaat uit de volgende personen:
Thijs Maat | Voorzitter |
Vivian Nijholt | Secretaris |
Bert de Jong | Penningmeester |
Carolien v.d.Avoird | Lid |
Regina Stilma | Lid |
Marianne Bakkeren | Lid |
Andrea Meilink | Lid |
Sintjohannesga (Fries: Sint Jansgea, maar in de volksmond Sint Jut) is een dorp in de gemeente De Friese Meren, provincie Friesland (Nederland).
Het dorp heeft ongeveer 1100 inwoners. Tot 1 januari 2014 behoorde Sintjohannesga tot de gemeente Skarsterlân.
Sintjohannesga vormt een tweelingdorp met Rotsterhaule.
De dorpen werken dan ook samen op vele terreinen, zoals op het gebied van scholen, kerken en verenigingen.
Naamgeving
Over de naamgeving van het dorp zijn meerdere versies in omloop:
In vroeger tijden was er nog geen kerk in Sint Johannesga, er was wel een kapel in Rotsterhaule gevestigd. Deze Roomse kapel van het Hasker Convent-klooster (uit Haskerdijken) heeft ooit gestaan op de hoek van de Streek en de Langedijk. Sint Johannesga werd toen nog aangeduid als gea (gebied) en had nog geen eigennaam. De inwoners van het gea moesten belasting afdragen aan Sint Jan (rond 1300 stond er een klooster in Sneek van de Sint Janshospitaalridders) en daarom werd het Sint Jansga genoemd.
Een andere uitleg is dat de inwoners rond 1600 belasting moesten betalen aan bisschop Jan van Utrecht. Sintjohannesga is genoemd naar de kerk in het dorp, die gewijd is aan de heilige apostel Johannes. Deze kerk uit 1864 is door brand verwoest en in 1963 is de huidige kerk gebouwd.
Veenafgraving
In het gebied vond in het verleden veel vervening plaats. Gietersen vestigden zich hier ook. Het gebied werd erg nat en liep bij slecht weer helemaal onder water, het werd het Onland genoemd. De polder is echter drooggemalen door vier molens, de laatst overgebleven molen is door de bevolking van sloop gered: De Hersteller.
Bakkerij
In de jaren 50 woonden en werkten aan de Streek in het tweelingdorp wel tien verschillende bakkers. Een mogelijke uitleg is dat bakkers jonge knechten in dienst namen. Als deze knechten na jaren dienst goed opgeleid waren, werden ze te duur en begonnen zij een eigen bakkerij. De meeste van die bakkerijen zijn in de jaren zestig verdwenen, maar de zaken die overbleven zijn opgenomen in grotere bakkersbedrijven. De koekfabriek van Sintjohannesga, Wieger Ketellapper (onderdeel van Koninklijke Peijnenburg B.V.), is bekend in heel Nederland, evenals de roggebroodfabriek van Van Dijk, en in Rotsterhaule de koek- en pepernotenfabriek van Modderman.
Rotsterhaule
Rotsterhaule is een streekdorp in de gemeente De Friese Meren in de Nederlandse provincie Friesland, tussen het Tjeukemeer en Heerenveen en telt ongeveer 400 inwoners. Het vormt eigenlijk een tweelingdorp met Sintjohannesga. Tot 1 januari 2014 behoorde Rotsterhaule tot de gemeente Skarsterlân.
Naamgeving
De naam Rotsterhaule zou afgeleid zijn van het nabijgelegen Rottum. Rotsterhaule betekent dan iets als “hoogte (haule) in de buurt van Rottum”. Al in 1490 heeft er in Rotsterhaule een Roomse kapel van het Haschker Convent-klooster (uit Haskerdijken) gestaan, het is aannemelijk dat er al eerder mensen woonden in het gebied. De kapel heeft tot 1580 dienst gedaan en stond op de kruising van de Streek en de Langedijk.
Veenafgraving
Het huidige dorp is ontstaan tijdens de ontvening van een laagveengebied. Tijdens de ontvening zijn veel bewoners uit de kop van Overijssel naar dit gebied getrokken. Na de Gieterse ontvening liepen de polders vol water die bij harde wind de bebouwing bedreigde. Rond 1860 is de Grote Veenpolder door vier windmolens drooggemalen. Van deze windmolens bestaat nog één exemplaar, deze is door de bevolking van de sloop gered: De Hersteller.
Na de droogmaling wordt het gebied hoofdzakelijk voor veeteelt gebruikt. Bij het dorp is een oorspronkelijk veengebied bewaard gebleven wat opgaat in het natuurgebied Het Ooster Skar, ongeveer 500 ha groot en wordt beheerd door It Fryske Gea.
Rohel
De kerk en klokkenstoel van Rohel, Atlas Schoemaker: Friesland, 1710-1735
De naam stamt van de bodem die hier iets roder is dan elders in het gebied; “hel” zou verwijzen naar “hoogte”, of juist naar “hol”, laagte. Een andere verklaring hangt samen met een legende over het ontstaan van het Tjeukemeer, hier zou ooit een bos hebben gestaan wat is afgebrand. De vuurgloed van het brandende veen (en bos) zou de naam “rode hel” verklaren.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was in Rohel een doorgangskamp voor joden gevestigd, voor de oorlog werden er werklozen in dit kamp gehuisvest die met de afgraving van het veen te werk werden gesteld. Na de oorlog werd dit kamp gebruikt voor de huisvesting van KNIL-militairen (Molukkers). De lokale bevolking noemde het kamp na de oorlog het Ambonezen-kamp.
Na de oorlog werd er een voetbalvereniging opgericht en er werd gespeeld vlak bij het kamp, er werden ook vele bewoners van het “Ambonezen-kamp” lid van deze voetbalvereniging. De naam van deze voetbalvereniging is nog altijd “De Wite Peal” (de witte paal), maar is inmiddels in Sintjohannesga gevestigd.
In vroegere tijden heeft Rohel een kerk met kerkhof gehad, maar deze is in het Tjeukemeer verdwenen. Men kan de grafstenen nog wel voelen op de bodem van het meer.
In Rohel zijn meerdere campings, er is een tuincentrum en er is een strandje aan het Tjeukemeer. Tot 2014 lag de plaats in de voormalige gemeente Skarsterlân.
Sint-Jânsgea
Sint-Jânsgea (ek: Sint Jut) is in doarp yn de gemeente Skarsterlân, súd fan it Nannewiid. It doarp hat likernôch 860 ynwenners (2004). It foarmet eins in twillingdoarp mei Rotsterhaule. De doarpen wurkje dan ek gear mei skoallen, tsjerken en ferienings. Sint-Jânsgea is neamd nei de tsjerke fan it doarp, dy’t wijd is oan de hillige Johannes. Dizze tsjerke stiet hjir al jierren net mear. Nei de ynpoldering en it yn kultuer bringen fan it lân is de Streek fertichte ta in lintbebouwing dy’t oan de noardkant noch altyd tichter is dan oan de súdkant fan de Streek. Fan de âlde Streek ôf is noch dúdliker dan yn it buordoarp Rotsterhaule te ûnderfinen, hoe leech it lân leit.
Rotsterhaule
Rotsterhaule is in doarp yn de gemeente Skarsterlân, noardeast fan de Tsjûkemar. It doarp hat likernôch 400 ynwenners (2004). It foarmet eins in twillingdoarp mei Sint Jansgea. De namme ferwiist nei in hichte by Rottum.
It doarp is ûntstien by de ûntfeaning fan in leechfeangebiet. By de ferfeanting binne in soad minsken út de kop fan Oerisel, benammen Gitersken, nei dit gebiet komd. Nei de feanterij rûnen de polders fol wetter dat by hurde wyn de bebouwing bedrige. Om 1860 hinne is de Grutte Feanpolder troch fjouwer wynmoles drûchmeald. Fan dizze mûnen is noch ien stean bleaun: De Hersteller.
Nei it drûchmeallen wurdt it gebiet yn haadsaak foar feehâlderij brûkt. By it doarp is in oarspronklik feangebiet bewarre bleaun dat opgiet yn it natoergebiet It Easter Skar, ûngefear 500 bunder grut en wurdt beheard troch It Fryske Gea. Op de hoeke fan De Streek en de Lange Dyk stie yn 1490 tsjerke dy’t foel ûnder it kleaster by Haskerdiken, it Hasker Konvint. It tsjerkje is brûkt oant 1580. De destiidske pastoar woe net oerskeakelje fan roomsk op protestantsk en flechte. It tsjerkje waard dêrnei net mear brûkt.
De mear as 100 jier âlde koeke- en pipernutefabryk fan Modderman is rûnom bekend.
Reahel
Reahel (ek Roode-Hel of Nijegea) is in doarp yn de gemeente Skarsterlân, oan de noardeastkant fan de Tsjûkemar. It doarp hat likernôch 230 ynwenners (2004). De buorren fan it doarp binne yn de rin fan de tiid foar it meastepart weislein troch de mar. Sa is it doarp ek de tsjerke mei klokkehûs en hôf kwytrekke. De ynwenners wenje no ferspraat oer in grut gebiet, sûnder in oanwiisbere beboude kom.
De namme komt fan de grûn dy’t hjir wat reader is as op oare plakken yn de omkriten; “hel” soe ferwize nei “hichte”, of krekt nei “hol”, leechte. In oare ferklearring hâldt ferbân mei in leginde oer it ûntstean fan de tsjûkemar, hjir soe ea in bosk stien hawwe dat ôfbaarnd is. De fjoergloede fan it baarnende fean (en ‘e bosk) soe de namme “reade hel” ferklearje.
Yn de Twadde Wrâldkriich wie yn Reahel in tuskenstasjon foar de ôffier fan joaden. Letter is it as tuskenstasjon brûkt foar de opfang fan Molukkers. De lokale befolking neamde it kamp nei de oarloch it Ambonezekamp.
Nei de oarlog waard der in fuotbalferiening oprjochte en der waard spile flakby it kamp, der waarden ek in soad bewenners fan it “Amboneze-kamp” lid fan dy fuotbalferiening. De namme fan dy fuotbalferiening as noch altiten “De Wite Peal”, mar sit wyls yn Sint Jansgea.
Eartiids hat Reahel in tsjerke mei tsjerkhôf hân, mar dy is yn de Tsjûkemar ferdwûn. Men kin de grêfstiennen noch wol fiele op de boaiem fan de mar.